Untitled Document

در ثبات حیوة و علم قدرت حق - ۱

بدانكه حضرت او تعالی و تعظم موصوف ست بصفت حیوٰة و علم و قدرت وحی است بحیوٰة كه موت و فوت گرد سرادقات كبریای او نگردد و فنا بر فنای حضرتش نگذرد شعر * *

هوالحی المدبر كل امر * هوالحق المقدر ذوالجلال *

و عالم ست و علم او محیط ست بهمه اشیا قوله تعالی وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْمًا و قوله تعالی وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ از عـُلی تا ثری هیچ چیز بر علم او پوشیده نیست نه چنانكه معتزلیان گفتند او عالم ست اما او را علم نیست بلكه هرچه رود از علم او رود و از قدرت او پدید آید عدد ریگ بیابان و برگ درختان و ذره های زمین و آسمان و اندیشه دلها و موی چهارپایان در علم وی همچنان مكشوفست و عدد آسمانها و ملک و ملكوت در قبضه قدرت ویست قوله تعالی تَبَارَكَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ صاحب كشاف میگوید معنی آنست كه بزرگوارست و پاینده است و با خیر بسیارست آن خداوند كه ملک در قبضه قدرت اوست و او بر همه چیز قادر و تواناست و قدرت وی بر كمال ست كه هیچ ضعف را بدان راه نیست هرچه خواست كرد و هرچه خواهد كند هفت آسمان و هفت زمین و عرش و كرسی و هرچه هست در قبضه قدرت وی مقهور و مسخرست و بدست هیچكس جز وی هیچ چیز نیست و ویرا در آفرینش یاور انباز نیست دلهای بندگان بتصرف اوست و حدیث صحیح بدان ناطق چنانكه در صحیح مسلم میاید بروایت عبدالله ابن عمر و از رسول علیه السلام كه فرمود إِنَّ قُلُوبَ بَنِي آدَمَ كُلَّهَا بَيْنَ إِصْبَعَيْنِ مِنْ أَصَابِعِ الرَّحْمَنِ كَقَلْبٍ وَاحِدٍ يُصَرِّفُ حَيْثُ يَشَاءُ یعنی بدرستیكه همه دلهای بنی آدم میان دو صفت از صفات حضرت رحمن ست همچون دل یک كس كه میگرداند آنرا هر چون كه خواهد