تفسیر آیت صوم و بیان فرضیت روزه ماه رمضان

قوله تعالـٰی كما كتب علی الذین من قبلكم یعنی فرض كرده شد بر شما همچنانكه فرض كرده شد بر كسانی كه پیش از شما بودند از انبیا و امتان ایشان از عهد آدم تا زمان شما پس روزه عبادتست قدیمی لعلكم تتقون تا شایسته و فرا خورد آن باشد كه شما بپرهیزید از معاصی بدرستیكه صوم میشكند شهوتی را كه مبداء معاصی است ایاما معدودات ای موقتات بعدد معلوم یعنی اندک روز چند شمرده شده بعدد معلوم زیرا كه عرب مال اندک را می شمرد نه مال بسیار را در ریاض الصایمین می آرد كه ایاما معدودات بیان ست مر سهولت این تكلیف را و تقویت ست مر دل ضعیف را و ازالت ملالت بر دل آنكه خوی ندارد ریاضت را قوله تعالـٰی فمن كان منكم مریضا پس هر كس از شما بیمار باشد كه بترسد بر زیادتی مرض بسبب روزه داشتن كمیة او كیفیة او علـٰی سفر یا راكب سفر بود یعنی سفر معتبر در رخصت و درین اشارت ست باینكه هر كس در اثنای روزه بسفر بیرون رود افطار بكند و این روایت در تفسیر [نام تفسیر قاضی (انوار التنزیل) است قاضی بیضاوی عبدالله شافعی توفی سنة ۶۸۵ ه.ق. [۱۲۸۶م.] فی تبریز] قاضی است فعدة من ایام اخر بر وی باشد قضای صوم ایام مرض یا سفر از ایام دیگر اگر افطار كرده باشد و مریض را مقدم داشت كه عذر وی قوی ترست و او را دران اختیار نیست بخلاف مسافر كه سفر وی اختیاریست قوله تعالـٰی و علی الذین یظیقونه فدیه طعام مسكین و بر كسانی كه ایشانرا طاقت روزه داشتن باشد و ایشانرا عذر مرض و سفر نبود اگر افطار كنند فدیه باشد بر ایشان كه آن اطعام مسكین ست از برای هر روزی نصف صاع از گندم یا صاعی از غیر وی نزدیک علمای ما و فقهای عراق نیز برینند پس نسخ شد تخیر بر آیت فمن شهد منكم الشهر فلیصمه و از برای این معنی فمن كان منكم مریضا او علی سفر را مكرر گردانید