اعتقادنامه – ۲

و صفات یا قضا علم ازلیت بجمیع مكونات به اجمال و همین معنیست كه فلاسفه او را عنایت ازلیّه میگویند كه مبدأ فیضان وجوداتست به بهترین وجهی و قدر ایجاد همه است بوفق آن علم و در هر صورت ایمان بقدر مستلزم ایمان بقضاست به اَولویّه و اكرم او از قضا اتقان باشد قولاً یا فعلاً كه مرجع امر و حكم و اعلام است چنانكه تحقیق است غباری ندارد و خیر و شر هردو بمعنی مصدر و صفت مشبّه و اسم التفضیل مستعملند اعنی نیكی و نیک و نكوتر و بدی و بد و بدتر و در اینمقام بمعنی صفت مشبه اند كه نیک و بد است و ظاهر از سیاق حدیث اینست كه لفظ خیره و شره بدل باشند از قدر بدل جزء از كل یا بدل كل از كل نظر بتقدم و تاخر ربط از عطف پس مراد از قدر مقدّر است نه تقدیر بایجاد اگرچه من حیث المعنی اولی اینست كما لا یخفی علی المتامل المتوقد و تفصیل ایمان بقدر اینست كه بی گمان و تردد بدانی كه هر چه جناب اقدس خداوند جلّت عظمته در ازل خواسته و مقدّر فرموده است كه شود یا نشود بی زیاده و نقصان همچنان خواهد شد شدنی شدنی و ناشدنی ناشدنی است از خواسته او تعالی و تقدس ناشدن و از ناخواستهء او سبحانه شدن محال و ممتنع است و آنچه از اعمال حیوانات و حركات جمادات و نباتات و بودن و نابودن جمیع ممكناب و كردارهای نیک و بد بندگان و هر چه در جزای آن كردارها در دنیا و آخرت بانها میرسد الی غیر ذلك همه در ازل در علم او تعالی بوده است و پیش از ایجاد اشیا همه را نویشته و نزدیک خود همه را نگهداشته است پس از اوّل تا باخر هر واقعه بر طبق آن علم و كتابت بدون ادنی (كوچكترین) مخالفه صادر خواهد شد