پیدا كردن علاج حرص و طمع - ۳

و رسول -صلی الله علیه وسلم- گفت: «عز مؤمن اندران بود كه از خلق بی نیاز باشد»، و علی بن ابی طالب -كرم الله وجهه- گوید كه: «هر كه ترا بوی حاجت است اسیر وی گشتی، و هر كرا بتو حاجتست امیر وی گشتی».

علاج چهارم آنكه اندیشه كند تا این حرص و طمع برای چه میكند: اگر برای تنعم شكم همی كند خر و گاو از وی بیش خورد؛ و اگر برای شهوت فرج كند خوک و خرس از وی بیش بود، و اگر برای تجمل و جامه ای نیكو كند جهودانرا نیز آن باشد؛ و اگر طمع بِبُرَدْ و به اندكی قناعت كند خویشتن را هیچ نظیر نبیند مگر انبیاء و اولیاء و چون مانند این قوم باشد بهتر كه مانند جانوران.

علاج پنجم آنكه از آفت مال باندیشد: كه چون بسیار بود اندر دنیا خطر آفات بود و اندر آخرت بپانصد سال پس از درویشان در بهشت شود؛ باید كه همیشه در كسی نگرد كه دون وی باشد در دنیا و بدان شكر كند، و در توانگران ننگرد. و رسول -صلی الله علیه وسلم- میگوید: «در كسی نگرید كه دون شما باشد در دنیا»؛ و ابلیس همیشه فرا مینماید كه چرا قناعت كنی، فلان و فلان چندین مال دارند؟! و چون پرهیز كنی گوید چرا حذر كنی، فلان و فلان عالم حذر نمیكنند و حرام همی خورند؟! و در دنیا كسی فرا پیش میدارد كه توانگرتر از تو بود، و در دین آن را كه كم از تو بود، و سعادت تواند و عكس این بود! كه همیشه باید اندر دین در بزرگان متقی نگاه كنی تا خویشتن را مقصر بینی و اندر دنیا اندر درویشان نگه كنی تا خویشتن را توانگر بینی.