اندر بیان كردن سنت و جماعت و شناخت آن - ۴

این ده خصلت که بنیاد سنت و جماعت است اینست بقول راویان معتمد از قول رسول صلی الله علیه وسلم قولاً وفعلاً.

        دیگر آنچه أئمه دین و اهل سنت و جماعت بر آنند و پسندیده اند و از سلف بما رسیده است این ده قاعده است که یاد خواهیم کرد هیچ کس را از اهل سنت و جماعت با تو انکار نباشد:

اوّل قاعده آنست كه اقرار دهی كه هر كسی از بندگان خدای از مرد و زن و از نیک و بد كه او بگفت لا اله الّا الله محمد رسول الله او مومن است شاید كه زن مومنه بدو دهی و از وی زن خواهی و میراث مومنان یابد و مؤمنان از وی میراث یابند و احكام مومنان بر وی برانند و بر جنازه وی نماز كنند و ویرا در گورستان مومنان دفن كنند اگر این قول از دل گفته باشد و بدین با خدای رسد جای وی بهشت است و اگر نه از دل گفته باشد منافق باشد بظاهر احكام مومنان بر وی میرانند از بهر قول شهادت را اما اگر بدان نفاق با خدای رسید جای او درک اسفل باشد چنانكه خدای تعالی گفت (إِنَّ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْكِ الْاَسْفَلِ مِنَ النَّارِ۞ النساء:۱۴۵) ما را دستوری نیست كه از هر كه این قول بشنویم ویرا بتهمتی یا بتعصبی نامومن خوانیم چنانكه خدای عز وجل گفت (وَلاَ تَقُولُواْ لِمَنْ أَلْقَی إِلَیْكُمُ السَّلاَمَ لَسْتَ مُوْمِنَاً۞ النساء:۹۴) چنان باید كه جمله گویندگان لا اله الّا الله محمدٌ رسول الله را مؤمن گویی و مؤمن خوانی و مؤمن دانی و بگناه كبیره رقم كفر و نفاق بریشان نگفتی و شک در ایمان خویش و ایمان ایشان نیاری زیرا كه خدای عز وجل گناهكار را مومن خواند چنانكه خدای تعالی گفت (وَتُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُوْمِنُونَ۞ النور:۳۱) و معلوم باشد عاصی را بتوبه می فرماید و نشاید خدایرا عز وجل خلاف كردن و دران شک و دران رد و نشاید قول مومنان و گواهی ایشان رد كردن و ایشانرا دروغ زن داشتن زیرا كه هر مومنی كه او از قول گبری یا جهودی یا ترسایی یا از جمله أهل ضلال و كفر و شرک این قول و شهادت بشنود و بران گواهی دهد كه این قول از وی در وجود آمد جمله قضاة اسلام در اسلام آن بیگانه بر این قول حكم كنند پس بهیچ حال نشاید گوینده این قول را نامؤمن خواندن