Untitled Document

در فضیلت و ثواب كسب - ۲

و لقمان فرزند خود را وصیت كرد و گفت: «دست از كسب باز مدار، كه هر كه درویش و حاجتمند شود بخلق، دین وی تنگ شود و عقل وی ضعیف، و مروت وی باطل شود و خلق بچشم حقارت بدو نگرند». و یكی را از بزرگان پرسیدند كه: «عابد فاضلتر یا بازرگان با امانت؟» گفت: «بازرگان با امانت؟ كه وی در جهادست: كه شیطان از راه ترازو و دادن و ستدن قصد وی كند و ویرا خلاف می كند». و عمر گفت: «هیچ جای كه مرا مرگ آید دوست تر ازان ندارم كه در بازار باشم و برای عیال خویش طلب حلال كنم». و احمد بن حنبل را پرسیدند كه: «چه گویی در مردی كه در مسجد بنشیند بعبادت، و گوید خدای تعالی روزی پدید آرد؟»، گفت: «آن مردی جاهل باشد و شرع نمیداند، كه رسول می گوید- علیه السلام-: خدای عز وجل روزی من در سایهٔ نیزهٔ من بسته است، یعنی غزا كردن». و اوزاعی، ابراهیم ادهم را دید با حزمهٔ [پشته] هیزم بر گردن نهاده، گفت: «تا كی خواهد بود این كسب تو؟ برادران تو این كسب از تو كفایت كنند»، گفت: «خاموش كه در خبرست كه: هر كه در موقف مذلت [جای پستی و خواری] بایستد در طلب حلال، بهشت ویرا واجب شود». سوال- اگر كسی گوید كه: «رسول- علیه السلام- می گوید: مَا أَوْحَى إِلَيَّ أَنْ أَجْمَعَ الْمَالَ وكُنْ مِنَ التَّاجِرِينَ، لَكِنْ أَوْحَى إِلَى أَنْ: سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ، گفت: مرا نگفتند مال جمع كن و از بازرگانان باش، بلكه گفتند تسبیح كن و از ساجدان باش و عبادت كن خدایرا تعالی تا بآخر عمر، و این دلیلست بر آنكه عبادت از كسب فاضلترست». جواب آنستكه: «بدانی كه هر كه كفایت خویش و عیال خویش دارد، بی خلاف ویرا عبادت از كسب فاضلتر: