اندر علاج كبر و عُجب - ۱

بدانكه كبر و خویشتن بزرگی صفتی مذموم است و بحقیقت خصمی است با حق عز وجل: كه كبریا و عظمت ویرا سزد و بس؛ و بدین سبب اندر قرآن مذمت بسیارست جبار و متكبر را، چنانكه گفت: «كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى كُلِّ قَلْبِ مُتَكَبِّرٍ جَبَّارٍ [خداوند بر دل هر متكبر گردنكش مهر میزند] » و گفت: «وقد خاب كل جبار عنید [نومید و بی بهره شد هر گردنكش ستیزنده با حق] »؛ و گفت: از زبان موسی- علیه السلام-: «انی عذت بربی وربكم من كل متكبر لا یومن بیوم الحساب [پناه میبرم بخدای خودم و خدای شما از هر متكبری كه بروزشمار ایمان ندارد] ». و رسول- علیه السلام- گفت: «اندر بهشت نشود كسی كه اندر دل وی مقدار یک حبه یا یک خردل كبر باشد»؛ و گفت: «كس باشد كه بزرگ خویشتنی پیشه گیرد تا آنگاه كه نام وی اندر جریدهٔ جباران نویسند و همان عذاب بوی رسد كه بایشان». و اندر خبرست كه: سلیمان- علیه السلام- دیو و پری و مرغان و مردم همه را بفرمود تا بیرون آیند، دویست هزار آدمی و دویست هزار پری گرد آمدند؛

باد ویرا برگرفت و تا بنزدیک آسمان برد تا آواز ملایكه و تسبیح ایشان بشنید، و بر زمین فرو برد تا بقعر دریا برسید، آنگاه آوازی شنید كه اگر یک ذره كبر بودی در دل سلیمان ویرا بزمین فرو بردیمی پیش از آنكه بر هوا بردیمی. و رسول- علیه السلام- گفت: «متكبرانرا اندر قیامت چنان كنند كه بر صورت موران در زیر پای خلق افتاده باشند از خواریی كه باشند بنزدیک حق تعالی»، و گفت: «اندر دوزخ وادیی است كه آنرا هبهب گویند حق است بر خدای تعالی كه متكبرانرا و جبارانرا آنجا فرود آورد».